Voor Klaas Geert Bakker, adjunct-hoofdredacteur van RTV Rijnmond, was het bijna een thuiswedstrijd maandag 17 maart. In het Maaspodium, op een steenworp afstand van de RTV Rijnmond studio’s in de Schiecentrale, deed hij verslag van de turbulente tijden in de mediawereld. De (technische) ontwikkelingen gaan zo snel dat Rijnmond er maar mee op is gehouden om lange termijn plannen te maken. “Nieuwe ideeën proberen we quick en dirty uit om te kijken of het aanslaat. Werkt het, dan gaan we er mee door. Werkt het niet, dan zijn we in ieder geval geen grote sommen geld kwijt.”
‘De kijkers praten terug tegenwoordig’
WHTV (Wakkere Honden TV) is zo’n probeersel. In de nachtelijke uren trekt Rijnmond met een enthousiast team reporters de stad in om live verslag te doen van wat er leeft en speelt in de stad. Eigenlijk is er niet of nauwelijks budget voor het programma maar doordat met nieuwe goedkope technologie wordt gewerkt en diverse medewerkers er puur uit enthousiasme aan meedoen wordt het toch gemaakt. Het is een format dat past bij deze tijd: bovenop het nieuws, spontaan, live. “Je beleeft het alsof je er zelf bij bent”, aldus Klaas Geert.
Aan alle kanten merkt Rijnmond dat het vertrouwde omroepmodel onder zware druk staat. Afgelopen jaar heeft de grootste regionale zender van de provincie (“zo’n groot bereik als wij heeft niemand, we blazen iedereen weg”) anderhalf miljoen euro moeten bezuinigen. En als de plannen van het kabinet doorgaan komt daar binnenkort nog eens zo’n bedrag bovenop. Op een totaal budget van 9 miljoen euro heeft dat een enorme impact. Er moet fors bezuinigd worden op mensen en materieel.
“Daarnaast neemt ook de concurrentie toe”, zegt Klaas Geert. “Vroeger hadden we alleen de krant als concurrent, nu worden we overspoeld met online nieuws dat vaak gratis wordt aangeboden. Daarbij wordt de consument steeds ongeduldiger. Vooral jonge mensen wachten niet meer op het journaal, die willen het nieuws meteen op hun smartphone hebben. Je moet er dus direct mee naar buiten. Dat doen we via onze app en onze social media kanalen zoals Twitter, Daarmee bereiken we een ander publiek dan met radio en TV. De verhoudingen veranderen ook. Kijkers praten terug en geven ongezouten reacties op wat we doen. Het komt ook steeds vaker voor dat we beelden van mensen op straat gebruiken. Zij zijn vaak eerder bij de brand dan wij.”
Naar een nieuw medialandschap
Wat de toekomst in petto heeft laat zich lastig voorspellen, aldus Klaas Geert. Om kosten te drukken zal Rijnmond in ieder geval meer moeten samenwerken met andere mediabedrijven. Een fusie met TV West wordt overwogen, de redactie zoekt toenadering tot het AD en faciliteiten en beelden worden gedeeld met de landelijke omroepen. Online media gaan de oude media verdringen, hoewel dat langer duurt dan aanvankelijk gedacht. Maar op de moderne smart TV zijn internet en TV al volop geïntegreerd en switcht de consument met één klik van YouTube naar RTL 4 of een abionneezender. Omdat het hebben van een eigen mediakanaal steeds goedkoper wordt, beginnen veel bedrijven en instellingen hun eigen media. Al deze on demand content wordt steeds breder beschikbaar waardoor het oude concept van een zender met een vaste programmering minder relevant wordt. Mensen kiezen zelf wel wat en wanneer ze willen kijken. De kritische journalistiek probeert te midden van al die veranderingen overeind te blijven. Maar dat zij zichzelf opnieuw zal moeten uitvinden staat wel vast.
